Біз бүгінгі топтамада әлемдегі ең оғаш спорттық ойындар туралы айтамыз. Бармақтар күресі немесе Файербол бұл тізімнің бастамасы ғана.
БАРМАҚТАР КҮРЕСІ
Бармақпен күрес – қол күресіне ұқсас спорт түрі. Тек спортшылар қолмен емес, аяқ саусақтарымен күреседі. Мұндағы басты міндет – қарсыластың бас бармағын ұстап алу. Бұл жағдайда қатысушылар еденге отырып, дененің көмегімен қозғалысты бақылауы керек.
Бұл ерекше спорт түрі 1974 жылы Ұлыбританияда пайда болды. Дәлірек айтқанда, Стаффордширдегі пабтардың бірінде. Әрине, байсалды баспен мұндай нәрсені ойлап табу мүмкін емес. Ұзақ уақыт бойы Алан «Насти» Нэш 2022 жылы құрметті зейнеткерлікке шыққанға дейін турнирлердің сөзсіз жеңімпазы болып қала берді. Қазір қатысушылар бұл спорт түрі өте танымал емес деп шағымдануда. Бұл туралы қандай да бір ақпарат тарату үшін жергілікті чемпиондар «Бүкіләлемдік саусақпен күрес федерациясын» құрып, жергілікті тұрғындарды белсенді түрде тартуда.
Сондықтан, егер сіз еденнен бірдеңені саусақтарыңызбен көтеріп, аяғыңызбен ала алсаңыз, дереу жаттығуды бастаңыз! Сіздің бұл ерекше спортқа бейімділігіңіз жақсы болуы мүмкін.
ФАЙЕРБОЛ
Бұл ойын Sepak Bola Api деп аталады және негізінен Индонезияда ойналады. Бұл ойын ең алдымен, спорттық емес, салтанатты мағынаға ие, өйткені Рамазан айында отпен ойнау әдетке айналған. Доп бос және кептірілген кокос жаңғағынан жасалған, оған жанғыш материал құйылады.
Ережелер өте қарапайым: екі жақтан 11 ойыншы қарсылас қақпасына отты допты лақтыруға тырысады. Рас, бұл жерде дриблингтен көп нәрсе істей алмайсыз, себебі бұл күйікке әкелуі мүмкін. Бірақ бұл ойынның бір артықшылығы бар: сіз тиімді ойнап қана қоймай, сонымен қатар аяқтарыңызға айдалы эпиляцияны аласыз! Ең бастысы, мұндай допты басыңызбен соқпаңыз, әйтпесе сізде шаш қалмайды.
КЭМАРИ
Футболдың тағы бір ерекше түрі Жапонияда ойналады. Оның басты айырмашылығы – ойыншылар арасында бәсекелестік болмайды. Кэмари ойыннан Ол ойыннан ләззат алу үшін ғана ойналады.
Бұл ойын туралы алғашқы деректер 644 жылдан басталады! Бірақ жалпы ережелер тек 13 ғасырда, кемари Жапонияда бірінші рет кең тараған спорт түріне айналған кезде ғана бекітілді.
Ойынның мақсаты — бірнеше ойыншылардың командалық әрекеттері арқылы допты ауада ұстау. Ойыншылар басын, аяқтарын, тізелерін, арқаларын, кейде тіпті иықтарын пайдалана алады. «Мари» шары бұғы терісінен жасалады, оның ішінде жүн, ал сыртында жануар терісі бар. Допқа дөңгелек пішін беру үшін оны арпа дәнімен толтырады. Былғары қатайып, доп пішінін алған кезде, түйіршіктер доптан алынады және оны жылқы терісінің жолақтарымен біріктіреді.
Ойын 6-7 шаршы метр жалпақ топырақта өтеді. Кэмари үшін қатаң реттелген уақыт жоқ, бірақ, әдетте, ол 20 минуттан аспайды. Ойыншылардың киімі — Хэйан дәуіріндегі тарихи костюм, әр түрлі ойыншылар топтары үшін әртүрлі түстер мен материалдар қолданылады.
ХОББИХОРСИНГ
Хоббихорсинг ат спорты сияқты, бірақ аяқтың арасында жылқының орнына таяқтан жасалған ойыншық ат болады. Спортшы нағыз аттың және шабандоздың қимылдарына елікте, кедергілерден секіріп өтуі керек. Қозғалысы әдемі, анық, нағыз атқа міну үлгілерін қайталауы керек, жарыстарда жылдамдық та ескеріледі. Яғни, барлығы дерлік шынайы, тек жылқыларды ешкім қинамайды.
Дегенмен, ойыншық аттарды міну, көрінетіндей оңай емес. Адам бір уақытта шабандоздың да, аттың да жұмысын істеуі керек. Денені түзу ұстау керек, иықты түзу ұстап, көп қозғалмауға тырысу керек, бір қолмен таяқшаны ұстап, екінші қолмен тізгінді ұстау керек. Аттың қимылына еліктеп, аяқпен әсем серуендеуі керек. Дегенмен, көптеген ойыншылар дұрыс қадамды жасау үшін көп жылдар қажет деп санайды!
Hobbyhorsing Финляндияда 2010 жылы пайда болды. Ол бірнеше жыл бұрын энтузиас Элис Аарниомәкидің арқасында шынымен танымал болды. Қыз киім кию және секіру ережелерін әзірледі, жаттығулар мен жарыстар ұйымдастырды, сонымен қатар әртүрлі елдерден: Суоми, Швеция, Голландия, Германия және Эстониядан мыңдаған ұқсас спорттық ойынға қызығушылығы бар балалар ұнататын қауымдастықты жинады. Көбінесе жасөспірім қыздар бұл хоббиге қызығушылық танытады, олар үшін бұл сорттық ойын өзіне сенімділік береді, жаңа достар табуға және қолөнермен айналысуға көмектеседі. Олардың арасында ересек ойыншылар да көп!
ВЕЛОБОЛ
Велобол алғаш рет 19 ғасырдың аяғында АҚШ-та пайда болды. Қазір ол бүкіл әлемде ойналады, бірақ оны әлі де кең таралған деп атауға болмайды.
Велодоп әдетте 11х14 метрлік алаңда ойналады. Ойыншылардың міндеті – футболдағыдай допты қарсыластың қақпасына соғу. Ойыншылар тежегіші және артқы доңғалақ жүйесі жоқ, бекітілген беріліспен жұқа дөңгелекті велосипедтерде алаң бойымен қозғалады. Спортшының үлкен қозғалғыштығын қамтамасыз ету үшін мұндай велосипедтердегі ершікті артқа жылжытады, ал допты алдыңғы доңғалақпен соғуды жеңілдету үшін руль доғалы болады. Сіз спорттық ойынды велосипедпен, басыңызбен немесе денеңізбен ойнауға болады. Допты кез келген материалдан жасауға болады, ең бастысы оның салмағы 500-600 грамм шегінен аспауы керек.
Бұл спорттық ойында ұзақ жылдар бойы халықаралық жарыстарда көш бастап келе жатқан Германия, Австрия, Чехия және Швейцария осы уақытқа дейін барлық әлем чемпионаттарын жеңіп алған.
МОТОБОЛ
Бұл мотоциклдерде ойналатындықтан, велоболдың қиынырақ нұсқасы. Ойын өлшемі бойынша футбол алаңына сәйкес келетін алаңда өтеді, яғни оның ұзындығы 105 метр, ені — 68. Алаңның беті әдетте шлак немесе асфальт болып табылады. Әр командада 5 адам: қақпашы және мотоциклдегі 4 алаң ойыншысы болады.
Мотобол қарапайым мотокросс мотоциклінің басқару тұтқаларымен ерекшеленеді. Сондай-ақ оның артқы жағында артқы тежегіш тақтайшасы бар, өйткені ойын кезінде мотоциклшінің бір аяғы доппен айналысады. Мотоциклдің алдыңғы дөңгелегінде допты дриблингке арналған доғалар орнатылған. Ойын кезінде допты мотоциклге соғып алмас үшін оның алдыңғы жағында соқалары бар.
Моторбол 1931 жылы Францияда спорт түрі ретінде пайда болды. Ал 1933 жылы Англия мен Франция командалары арасында алғашқы халықаралық матч өтті. Осыдан кейін Бельгия, Голландия, Германия және Италияда командалар құрылды. Қазір бұл спорттың жанкүйерлері барлық дерлік ірі елдерде бар.
ГОАННА ПУЛЛИНГ
Гоанна пуллинг немесе «кесіртке жарысы» арқан тартудың бір түрі, бірақ оны қолмен емес, мойынмен тарту керек. Бір арқан тартысқа екі адам ғана қатыса алады. Қатысушылардың бірі екіншісін сызықтан асыра алған кезде жеңіс саналады.
Сүйрету кезінде мойын ғана емес, бүкіл бас қатысады. Қатысушылардың қызықты позициясы оларды гоанна сияқты етеді. Жарыс басталмас бұрын екі қарсылас да алақандарын ақ сызықтың артына қояды. Төреші үлкен былғары белбеуді орнатады, содан кейін белгі береді және сайыскерлер жарысты бастайды.
Бұл қызықты спорт түрі сонау 19 ғасырда пайда болғаны белгілі. Дегенмен, алғашқы жарыстар 1984 жылы Австралияда, Жаңа Оңтүстік Уэльсте өтті.
Ақерке Дүйсенбай
