8 наурыз: тарих призмасы тарапынан


Біріккен Ұлттар Ұйымының мәліметі бойынша, Халықаралық әйелдер күні (IWD) Америкада 1909 жылы, Америка Социалистік партиясы "бір жыл бұрынғы еңбек жағдайларына наразылық білдірген тігіншілерді еске алу үшін" көшелерге шыққан кезден бастау алған.

Ресейде мереке 1914 жылы 8 наурызда ресми болды. Біраз уақыттан кейін, 1975 жылы Біріккен Ұлттар Ұйымы ресми халықаралық мереке мәртебесін берді, соның арқасында бұл мереке "әйелдерді мойындау" тәсілі ретінде бүкіл әлемде танымал болды.

Халықаралық әйелдер күнінің қысқаша тарихы

Халықаралық әйелдер күні 1900 жылдардың басынан бері атап өтіледі, бұл индустриалды дамыған елдерде халық санының тез өсуі мен радикалды идеологиялар болған кездегі дүмпу кезеңінде пайда болған.

1908 жылы - Әйелдер арасында үлкен толқулар орын алды, қысым мен теңсіздік оларды өзгерістерді белсендірек қолдауға шақырады. Сол жылы 15 000 әйел жұмыс уақытын қысқарту, жалақыны көтеру және дауыс беру құқығын талап етіп Нью-Йорк қаласында шеруге шыққан.

1909 жылы - Америка Социалистік партиясының АҚШ-тағы мәлімдемесіне сәйкес, орыс тектес американдық суфрагист Тереза ​​Малкилдің ұсынысы бойынша бірінші Ұлттық әйелдер күні атап өтілді.

1910 жылы - Копенгагенде жұмысшы әйелдердің екінші халықаралық конференциясы өтті, онда Германияның социал-демократиялық партиясының «Әйелдер кеңсесінің» басшысы Клара Цеткин Халықаралық әйелдер күні идеясын алға тартты. Конференцияға қатысушылар, 17 елден келген 100-ден астам әйел Цеткиннің ұсынысын бірауыздан мақұлдады.

1911 жылы - Халықаралық әйелдер күні алғаш рет Австрия, Дания, Германия және Швейцарияда атап өтілді. Митингтерге миллионнан астам әйелдер мен ер адамдар қатысып, кемсітушілікке қарсы шығып, әйелдердің жұмыс істеу, сайлау, оқу және мемлекеттік қызметте жұмыс істеу құқықтарын жақтады.

1913 және 1914 - Бірінші дүниежүзілік соғыс қарсаңында орыс әйелдері ақпан айының соңғы жексенбісінде, 23-інде бірінші Халықаралық әйелдер күнін атап өтті. 1914 жылы Еуропадағы әйелдер соғысқа қарсы митингілер өткізіп, әйелдердің ынтымақтастығын білдірді.

1917 жылы - ақпанның соңғы жексенбісінде бірінші дүниежүзілік соғыста 2 миллионнан астам ресейлік жауынгердің қазасына жауап ретінде орыс әйелдері «нан мен бейбітшілікті» талап етіп ереуілге шықты. Саяси жетекшілерге қарсылық білдіріп, әйелдер патша төрт күннен кейін тақтан бас тартуға мәжбүр болғанша ереуілдерін жалғастырды, бұл кезде уақытша үкімет әйелдерге дауыс беру құқығын берді.

1975 жылы - Халықаралық әйелдер күнін алғаш рет Біріккен Ұлттар Ұйымы атап өтті.

1996 жылы- БҰҰ Халықаралық әйелдер күнінің бірінші жыл сайынғы тақырыбын жариялады: «Өткенді тойлау, болашақты жоспарлау».

2011 жылы - Халықаралық әйелдер күніне 100 жыл толды (бұл күн 1911 жылдан бастап есептеледі, сол кезде Австрия, Дания, Германия және Швейцарияда Халықаралық әйелдер күнінің алғашқы шарасы өтті).

Халықаралық әйелдер күні туралы қызықты факт.

Алғашында Халықаралық жұмысшы әйелдер күні деп аталған мереке алғаш рет 28 ақпанда атап өтілді. Әйелдер оны ақпанның соңғы жексенбісінде 1913 жылға дейін тойлауды жалғастырды. Бірінші заманауи Халықаралық әйелдер күні 1914 жылы 8 наурызда өтті. Бұл күннің таңдалған себебі, сол жылы 8 наурыз жексенбі күні әйелдердің көпшілігі жұмыс істемейтін, шеруге және басқа да іс-шараларға қатысуға мүмкіндік берді. Содан бері мереке осы күні тойланып келеді.

Cookie Image Использование файлов cookie

Мы используем куки для улучшения работы сайта. Узнать больше