Әлемге онша таныс емес Қазақстанның заманауи өнер сахнасы Алматы төрінде қарқынды дамып келеді. Бірнеше танымал өнер галереяларының қолдауымен қазіргі қазақстандық және Орталық Азия суретшілері халықаралық деңгейде танылуда. Бүгінгі топтамада Алматыдағы үздік 5 галерея туралы айтамыз.
1. Ә. Қастеев атындағы мемлекеттік өнер мұражайы
1976 жылы негізі қаланған Ә.Қастеевский атындағы Мемлекеттік өнер мұражайы бұрынғы Кеңес Одағындағы қолданбалы және сәндік өнердің ең ірі коллекцияларының біріне ие. Мұражайда қазақ өнерінің үздік үлгілері, сондай-ақ дәстүрлі қолданбалы өнердің үздік үлгілері, соның ішінде таспа, зергерлік бұйымдар, киіз және былғарыдан жасалған бұйымдар қойылған. Мұражай сонымен қатар 1920 жылдардағы орыс авангардының гүлденуі кезіндегі 17 ғасырдағы ерекше икондардан бастап, 1970 жылдардағы кеңестік реализмнің картиналарына, мүсіндеріне және графикасына дейінгі ресейлік өнердің кең коллекциясын ұсынады. Мұражайда сонымен қатар Қытай, Корея, Үндістан және Жапонияның фарфордан жасалған құмыралары, қалып пен кестелер сияқты шығыс мәдениетінің бірқатар дәстүрлі көркем туындылары қойылған.
2. Тәңір-Ұмай (Тенгри-Умай) галереясы
1992 жылы негізі қаланған «Тәңір-Ұмай» заманауи өнер галереясы Қазақстандағы алғашқы жеке өнер галереяларының бірі болды. Галерея танымал қазақстандық суретшілерді таныстыруда, сондай-ақ қазақтың заманауи өнеріндегі жаңа таланттарды қолдау мен насихаттауда маңызды рөл атқарады. Экспонаттар фотосурет пен кескіндемеден аралас медиа жұмыстарына дейін әртүрлі орталарды қамтиды. Галерея А.Кацев атындағы Мемлекеттік өнер мұражайымен, Готе институтымен, Британдық кеңеспен және Франсез Альянсымен бірлесіп, өнер мен хабардарлықты ілгерілету үшін түрлі іс-шараларды, соның ішінде семинарларды, пікірталастарды және лекцияларды ұйымдастырады.
3. Oyu Art галереясы
Қаланың орталығында орналасқан Oyu Art Gallery қазақ өнерінің ең жақсы түрлеріне маманданған және тек Қазақстанның заманауи суретшілерінің туындыларына бағытталған. Тақырып негізінен тарихи оқиғаларды, орындар мен адамдарды бейнелеуден бастап дәстүрлі көшпелі өмір салтын, шексіз дала пейзаждарын, ата-баба салт-дәстүрлері мен мерекелерін символдық бейнелеуге дейін негізінен Қазақстан мен Орталық Азияға бағытталған. Осы жылдар ішінде галереяда көптеген танымал суретшілер, соның ішінде Алпыбай Қазғұлов, Ақтоты Смағұлова, Ахмет Ахат және т.б суретшілердің жұмыстарын танытты. Галерея сонымен қатар қазақтың дәстүрлі және заманауи өнер сахнасының әртүрлі аспектілері бойынша көркем кітаптар мен каталогтар сериясын шығарды.
4. Өнерді дамытудың халықаралық қауымдастығы (International Art Development Association)
Өзіндік кеңістігінің жоқтығына қарамастан, жаңадан құрылған International Art Development Association әлемдік өнер нарығында заманауи азиялық суретшілерді қолдау және ілгерілету бойынша көшбасшылардың бірі ретінде күмән тудырмайды. Жақында Венециядағы Брагадин сарайында БІР ҚАДАМ / PE FORWARD деп аталатын 2015 жылы Венеция биенналесінің алдында қазақтың заманауи өнерінің тамаша көрмесін ашқаннан кейін, Қауымдастық отандық және әртүрлі халықаралық өнер жәрмеңкелерінде, конференциялар мен аукциондарда заманауи өнерді насихаттауды жалғастыруда. Брюссельде, Майамиде немесе Дубайда болсын. Галереяның суретшілері қатарында Ғайша Маданова, Саид Атабеков, Ғалым Маданов және Зәуреш Терекбай сынды заманауи суретшілер бар.
Алматының ең белсенді өнер галереяларының бірі «Арвест» галереясы үнемі жеке және топтық өнер көрмелерін ұйымдастырып, апта сайын шеберлік сабақтарын өткізіп қана қоймайды, сонымен қатар көрмеге қойылған өнер туындыларын сататын, арт-консалтинг қызметтерін ұсынатын сапалы кадрлық тапсырысты ұсынатын арт-агенттік ретінде жұмыс істейді. Ақпан айында өзінің жетінші мерейтойын лайықты атап өту үшін галереяда кескіндеме, фотосурет, сызу, керамика және мүсін сияқты дәстүрлі өнер салаларында жұмыс істейтін ең үздік қазақстандық заманауи және заманауи суретшілердің көрмесі өтті. Армян тіліндегі өнер, жасампаздық және білімнің мағынасын білдіретін Арвест қаланың қайнаған орталығында орналасқан, кішкентай мүсіндер мен зергерлік бұйымдардан бастап ағаштан жасалған оюлар мен қазақ тақырыбына арналған бұйымдарға дейінгі мириш кәдесыйларын ұсынады.
Ақерке Дүйсенбай
